Mesečni prihodi domaćinstava u Srbiji tokom 2022. godine u proseku su iznosili 78.393 dinara. Od toga, najveći udeo ima stalna zarada, odnosno prihodi iz redovnog radnog odnosa čiji je iznos u proseku bio 39.154 dinara.

S tim u vezi, po podacima dostupnim javnosti na sajtu RZS, mesečni prihodi domaćinstava u Srbiji tokom 2022. godine u proseku su iznosili 78.393 dinara. Od toga, najveći udeo u mesečnim prihodima imala je stalna zarada, odnosno prihodi iz redovnog radnog odnosa čiji je iznos u proseku iznosio 39.154 dinara, što je 49,9 odsto. Prihodi van redovnog radnog odnosa iznose nešto više od 2.000 dinara.

Drugi po udelu prihoda u domaćinstvu jesu penzije, koje iznose 25.151 dinar (32,1 odsto).

Gotovo sav prihod (96,9 odsto) je u novcu, dok je tek 3,1 odsto prihoda u naturi, što je u dinarskoj protiv vrednosti u proseku svega 2.500 dinara. Podsetimo, roba prihodi u naturi su oni koji domaćinstva primaju u robi/plaćenim uslugama, računima itd.

Koliko se trošilo?

Kada se govori o republičkom proseku lične potrošnje, prema podacima, jedno prosečno domaćinstvo u Srbiji mesečno je trošilo 78.678, a od toga najviše na hranu i piće, odnosno oko 28.250 dinara. Na stanovanje, vodu, električnu energiju, gas i ostala goriva trošilo se oko 12.700 dinara. Zanimljivo je da na obrazovanje građani Srbije u proseku mesečno je odlazilo nešto više od 1.000 dinara.

Izvor: MONDO/Stefan Stojanović

Kada je u pitanju beogradski region i prihodi, prema biltenu, tu je situacija nešto bolja jer su ukupni prohodi po domaćinstvu bili 90.056 dinara. U ovom području prihodi iz stalnog radnog odnosa iznosili su skoro 52.000 dinara, dok je udeo penzija oko 29.000 dinara.

U beogradskom region prihodu u naturi su čak manji od republičkog proseka, odnosno iznosi svega 0,7 odsto, odnosno oko 600 dinara.

Što se tiče potrošnje u ovom regionu, domaćinstva mesečno u proseku trošilo se 87.037 dinara. Beograđani i okruženje na hranu trošili su najviše, skoro 30.000 dinara.

Nakon beogradskog regiona, po visini prosečnih prihoda domaćinstva sledeći se kotiraju region Šumadije i Zapadne Srbije (75.244 dinara), region Vojvodine (74.811 dinara), i region Istočne i Južne Srbije (73.510). Kada su u pitanju potrošnje u ovim regionima, što se tiče Šumadije i Zapadne Srbije, u pitanju je prosek od oko 76.700, zatim u Vojvodini se utroši nešto manje, 76.018 dinara, a najmanje se potroši tamo gde su i najmanji prihodi, region Istočne i Južne Srbije, oko 75.000 dinara.

Ono što je zanimljivo je činjenica da je prosečan mesečni prihod domaćinstva u Srbiji, pa i u Beogradu 2022. godine, manji od jedne prosečne mesečne plate koja je, prema zvaničnim podacima, na kraju godine u kojoj je sprovedena anketa iznosila 84.227 dinara.

Šta je domaćinstvo i koji je metod anketiranja?

Ono što su istraživači objasnili prilikom objavljivanja biltena jeste šta se tačno podrazumeva pod domaćinstvom. Ovako se to objašnjava:

"Jedinica posmatranja u ovoj anketi je svako domaćinstvo izabrano prema planu uzorka. Domaćinstvom se smatra: a) zajednica lica čiji članovi zajedno stanuju, zajedno se hrane i troše ostvarene prihode; b) samac koji samostalno živi, samostalno se hrani i troši ostvarene prihode. Članovima domaćinstva smatraju se: - lica koja su privremeno odsutna (na služenju vojnog roka, na izdržavanju kazne zatvora kraće od dvanaest meseci); - učenici i studenti, bez obzira na dužinu boravka izvan svog domaćinstva; - dnevni ili nedeljni migranti, odnosno lica koja rade ili se školuju u drugom mestu u zemlji ili inostranstvu i imaju ekonomske veze sa domaćinstvom (nemaju tamo svoje domaćinstvo) u kojem borave najmanje mesec dana u toku godine. Članovima domaćinstva se ne smatraju: - lica koja duže vreme (dvanaest i više meseci) borave u drugom mestu u zemlji ili u inostranstvu; ona se tretiraju kao dugotrajno odsutna lica; podstanari i sustanari koji žive u stanu ili u kući u kojoj žive članovi domaćinstva, a ne hrane se zajedno sa ukućanima; oni se ne ubrajaju u članove tog domaćinstva, već predstavljaju posebno domaćinstvo, s boravištem na toj adresi".

Kada je u pitanju metod anketiranja, u anketi se primenjuju metod vođenja dnevnika (domaćinstvo vodi dnevnik potrošnje za petnaest, odnosno šesnaest dana) – za proizvode i usluge namenjene ličnoj potrošnji, i metod intervjua (ispitivanja) na bazi upitnika, gde je referentni period za trajna dobra dvanaest meseci, za polutrajna dobra, poljoprivredu, lov i ribolov tri meseca, a za prihode mesec dana.

Ovo istraživanje se od 2003. godine sprovodi po međunarodnim standardima i preporukama Evrostata, Međunarodne organizacije rada i Ujedinjenih nacija.

Čitavo istraživanje možete pričitati na sajtu RZS.

(EURACTIV.rs)