Uprkos reformama, velikim finansijskim transferima od Zapada ka Istoku i opštem privrednom rastu Nemačke od 1991. do danas, razlike između dva dela Nemačke su opstale
Ujedinjenje Nemačke od 1989. do 1991. bio je jedan od procesa koji je sa sobom nosio ogromni entuzijazam građana sa simboličkim rušenjem Berlinskog zida i ponovnim spajanjem dve Nemačke u jednu suverenu državu. Međutim, u praksi proces ujedinjenja nije bio lak, jer su dve Nemačke živele skoro 50 godina u dva različita politička i ekonomska sistema. U slučaju ekonomskih pitanja ta razlika je bila primetna i kada se radi o prethodnom načinu rukovođenja privredom, ali u odnosu na životni standard koji su imali građani u ova dva sistema na dan ujedinjenja.
Uprkos reformama, velikim finansijskim transferima od Zapada ka Istoku i opštem privrednom rastu Nemačke od 1991. do danas, razlike između dva dela Nemačke su opstale. Sa izuzetkom grada Berlina, danas većina istočnonemačkih država ima manje bogatstvo po glavi stanovnika od nacionalnog proseka za oko 25%, odnosno nalaze se na 60ak posto bogatstva po glavi stanovnika bogatih zapadnonemačkih regiona poput Bavarske ili Baden-Vitenberga. Slično je i kada se posmatraju prosečne plate ili prihod po domaćinstvu. Takva ekonomska statistika je dobrim delom razlog zašto su ovi regioni i protesna biračka baza tvrde desnice oličene u Alternativi za Nemačku.
Srećom, pojedini ekonomski trendovi koji se dešavaju u ovim regijama danas mogu nagovestiti pozitivne promene. Deluje da zelena tranzicija u Nemačkoj i u svetu donosi i ekonomske benefite za Istočnu Nemačku, iako su u pitanju savezne države u kojima zelena stranka ima jedne od najlošijih rezultata. Vetrogeneratori, solarni paneli, fabrike automobila na električni pogon, proizvodnja baterija i rudarenje kritičnih minerala cvetaju i u ekonomski najzaostalijim delovima bivšeg DDR-a. To donosi nove poslove, dodatni prihod za lokalne samouprave i nove prilike za ekonomski napredak i više novca u džepovima Istočnih Nemaca.
Za početak, dosta raspoložive zemlje i povoljna klima doneli su impresivne rezultate u Istočnoj Nemačkoj kada se radi o zelenoj energiji. Dok je na nivou cele države udeo obnovljivih izvora u potrošnji struje oko 30%, u bivšim socijalističkim državama on je preko 40%. Iako je u pitanju region koji je u ogromnoj meri zavisio od uglja, danas je prvak kada se radi o energiji vetra, koja u Nemačkoj danas upošljava čak oko 150 000 ljudi sa rastućim brojevima.
Ukoliko se analiziraju konkretni brojevi iz juna prethodne godine, od 28 287 vetrogeneratora na kopnu u celoj Nemačkoj, u bivšoj DDR nalazi se čak 10 378. Dok većina zapadnonemačkih država tek hvata priključak u ovoj oblasti, istočnonemačke države pokazale su se značajno uspešnije.
Na drugoj strani, dok je autoindustrija zapadnonemačkih brendova svetski poznata, poput giganta pristupačnih automobila Folksvagena ili luksuznog Poršea, istočonemački Vargurg nije baš opstao kao simbol kvaliteta u svetu ljubitelja automobila. Ipak, deluje da će se imidž bivšeg DDR-a promeniti i u ovoj oblasti, a naročito zahvaljujući američkoj korporaciji Tesla sa svojom giga frabrikom u istočnonemačkoj državi Brandenburg koja donosi velike promene.
Originalni plan ove kompanije bio je da u gradiću Grinhajde proizvedi 500 000 vozila godišnje, ali će se ti kapaciteti izvesno proširiti na čak 1 000 000 električnih automobila svake godine. Sa trenutnim planovima fabrika donosi novih 11 000 radnih mesta u ovaj zapostavljeni kraj Nemačke i izvesno veoma dobre stope privrednog rasta za ceo Brandenburg. Kada se govori o ovim proizvodnim brojkama, trebalo bi imati u vidu da je prethodne godine celokupna nemačka autoindustrija proizvela ukupno 3 000 000 vozila. Sa 1 000 000 vozila iz samo jedne giga fabrike i to atraktivnih električnih vozila, celokupna slika Istočne Nemačke biće promenjena. Ona će iznenada postati nezaobilazan faktor celokupne nemačke proizvodnje automobila, a u tehnološkom smislu prvak.
Osim benefita Istočne Nemačke zbog globalne zelene tranzicije i povećane potražnje za električnim vozilima kroz dolazak ove fabrike, zbog nje dolaze i nove investicije. Tesla takođe želi da udvostruči kapacitet svog pogona za proizvodnju baterija sa 50 gigavat sati godišnje na 100 GVh. BASF trenutno gradi fabriku katoda u ovoj državi, koja će proizvoditi materijale za baterije za 400 000 električnih vozila godišnje. Nemačko-kanadska kompanija Rock Tech planira da otvori najveću evropsku fabriku litijuma u Brandenburgu, a za to je dobila čak i 200 miliona evra subvencija od vlade. Na osnovu medijskih navoda postoji šansa i da nemački Porše otvori svoju proizvodnju baterija za električna vozila u okolini ovih postrojenja.
Ukupno gledano, Istočna Nemačka menja svoj imidž na manje očekivan način. U pitanju je bio region karakterističan po lošoj infrastrukturi, propalim socijalističkim državnim kompanijama, spaljivanju uglja, kao i tehnološkoj zaostalosti. Danas bivši DDR po pojedinim pitanjima nalazi se nekoliko koraka ispred bogatijih zapadnih regiona. Istočna Nemačka će uskoro moći da se pohvali ogromnim kapacitetima energije vetra, iznenadno velikim investicijama najprestižnije američke kompanije u sferi proizvodnje električnih automobila, kao i svih komponenata za njih od baterija, preko katoda do kritičnih sirovina.
U narednih pet godina bivši DDR završiće svoju višedecenijsku ugljarsku epizodu, a dovršiće gotovo celokupni lanac proizvodnje za električna vozila. To znači da će se ova vozila proizvoditi u Nemačkoj, kao i baterija koje koriste, značajan deo materijala za njih, a i struja koja se bude koristila za punjenje baterija za kupce na istoku biće iz dominantno obnovljivih izvora. Nova perspektiva za Istočnu Nemačku će zato izgleda doći iz oblasti u koje su birači polagali malo nade, a na koju ni verovatno zelene političke snage nisu očekivale da će se dogoditi.
(EURACTIV.rs)