Trideset tri godine nakon ponovnog ujedinjenja Nemačke, nejednakosti u bogatstvu i dalje čine "najznačajnije razlike" između bivšeg Zapada i Istoka, rekao je komesar nemačke vlade Karsten Šnajder.
Dana 3. oktobra 1990. godine, bivši delovi Nemačke Demokratske Republike (DDR) pridružili su se nadležnostima nemačkog ustava, zvanično ujedinivši zemlju nakon što je talas protesta srušio komunističku vladu Istočne Nemačke.
Ali tri decenije kasnije, rezultati komunističke ekonomske politike i dalje utiču na situaciju u istočnim delovima zemlje.
Najznačajnije je da se te razlike mogu videti u razlikama u bogatstvu, rekao je novinarima u sredu (27. septembra) Karsten Šnajder (SPD/S&D), vladin komesar za Istočnu Nemačku.
Dok prosečno domaćinstvo u zapadnoj Nemačkoj poseduje neto bogatstvo od 127.900 evra, u istočnoj Nemačkoj to je samo 43.400 evra, prema podacima nemačke centralne banke (Bundesbank) za 2021.
Ključna tačka
Međutim, "u ime Savezne vlade, ne mogu vam sada ništa reći o instrumentima da se tome suprotstavi", dodao je Šnajder, "jer je to jedna od tačaka koje su kontroverzne kada je u pitanju poreska reforma".
Ekonomisti poput Marsela Fračera, šefa nemačkog instituta za ekonomska istraživanja (DIV), pozvali su na reformu poreza na bogatstvo i nasledstvo kako bi se svakoj mladoj odrasloj osobi isplatilo "minimalno nasleđe".
Povećanjem oporezivanja na velika privatna nasledstva, svakom 18-godišnjaku bi se mogao isplatiti paušalni iznos od 20.000 evra, što bi mu dalo veću nezavisnost od roditelja pri odlučivanju o svom budućem obrazovanju ili životnom putu, što bi takođe pomerilo bogatstvo sa Zapada na Istok tokom vremena.
Dok Šnajder lično podržava takvu ideju, nemačka vlada to ne namerava da učini. Svako povećanje poreza na bogatstvo blokirao je liberalni koalicioni partner FDP (Obnovi Evropu), rekao je on u sredu.
"Lično, ja sam zagovornik više oporezivanja na osnovu bogatstva u Nemačkoj i smatram da je koncentracija bogatstva, bilo da se radi o gotovini, nekretninama ili u akcijama ili imovini kompanije, na kraju štetna", rekao je Šnajder.
Međutim, "u ovoj koalicionoj konstelaciji – sa FDP, to se može sasvim otvoreno reći, oni to vide sasvim drugačije – za to nema većine", rekao je Šnajder.
U koalicionom sporazumu vlade iz 2021. godine, nemački koalicioni partneri socijaldemokrata, zelenih i FDP uglavnom su ostavili netaknutu poresku politiku, pošto se dve veće stranke zalažu za progresivniji pristup, dok se protržišni FDP protivi povećanju poreza i poziva na smanjenje ukupnog oporezivanja.
Porez na bogatstvo u Nemačkoj nije ponovo uveden još od odluke Ustavnog suda iz 1995. godine kojom je tada ostvareni model bio u suprotnosti sa ustavom, ali sindikati i levičarski političari tvrde da bi to bilo pravno moguće.
Uticaj decenijske emigracije
Čak i tri decenije nakon legalnog ujedinjenja, istočni delovi zemlje i dalje se suočavaju sa većim izazovima od bogatijeg Zapada, naglasio je Šnajder dok je predstavljao izveštaj o "stanju nemačkog jedinstva".
Jedan od najvećih problema je decenijski egzodus mladih iz istočnih delova zemlje, jer su plate znatno niže nego u zapadnoj Nemačkoj.
"Jedna generacija je praktično nestala", rekao je Šnajder, napominjući da je to rezultiralo velikim nedostatkom radne snage na istoku.
"Prema tome, integracija i imigracija ili čak povratna migracija u Istočnu Nemačku je centralni faktor za postizanje ekonomskog prosperiteta u budućnosti", rekao je on, napominjući da je upoznao mnoge ljude koji su odrasli u Istočnoj Nemačkoj i koji su se sada vratili nakon što su živeli u Zapadnoj Nemačkoj neko vreme.
Dok su ruralna područja istočne Nemačke izgubila skoro 15 odsto svog stanovništva između 1995. i 2015. godine, "ova situacija se sada u osnovi stabilizovala", rekao je Everhard Holtmann, politikolog na Univerzitetu Hale-Vitenberg, novinarima tokom prezentacije.
U poređenju sa početnim brojem stanovnika, broj stanovnika je sada manji, ali "ako je statistika takva da se trend opadanja ne nastavlja nesmanjeno, onda je i to konstatacija zbog koje se možemo osećati relativno samopouzdano".
BDP i dohodak po glavi stanovnika na Istoku kontinuirano se približavaju zapadnonemačkim nivoima od 1990. godine, da bi 2021. dostigli nivo od 90 odsto u poređenju sa Zapadom.
Nije desnica problem samo Istočne Nemačke
Dok je istočna Nemačka uporište nemačke krajnje desničarske stranke AfD, Šnajder je naglasio da to "nije samo problem Istočne Nemačke”.
Sledeće godine u tri od šest saveznih država Istočne Nemačke (Lander) biće održani državni izbori, a AfD je favorit u anketama u sve tri.
Zapadnim Nemcima i dalje često nedostaje "prihvatanje druge pozicije i prihvatanje životnog iskustva i životnih dostignuća" njihovih istočnonemačkih vršnjaka, a to se "relativno malo" promenilo tokom poslednjih decenija, rekao je Šnajder.
(EURACTIV.rs)